سایت سیر و سیاحت

شهر تاریخی حریره جزیره کیش

در شمال جزیره کیش بقایای بندر و شهر قدیمی که اینک به صورت تلی از خاک و سنگ بر جای مانده است،آن چه امروز از اين شهر بر جاي مانده حجمي از معماري شهري است. اما كمتر و به ندرت طاقها و پوشش‌ها و سقف‌ها سالم بر جاي مانده است جز در پاره‌اي موارد كه پوشش‌هاي طاقی شكل سنگي از گزند تخريب در امان مانده است . به چشم می‌خورد که در قرن�های پنجم تا نهم هجری بندر و شهری آباد و معمور بوده و به دلایلی از سده نهم به بعد خالی از سکنه و ویران گردیده است. کاوشهای سه محل از این شهر صد و بیست هکتاری را درسالهای 1370 و 1976میلادی انجام گردید و بخشی از شهر قدیم و منازل مسکونی و مسجد شهر از زیر خاک بیرون آمد. گستره پستی و بلندیها و خرابه های شهر قدیمی حریره حدود 120 هکتار وسعت دارد.این وسعت بازگو کننده این مطلب است که روزگاری شهری بزرگ و آباد در این منطقه وجود داشته و جمعیت کثیری را در خود جای می داده است . آن چه امروز از این شهر بر جای مانده حجمی از معماری شهری است .اما کمتر و به ندرت طاق ها و پوشش ها و سقف ها سالم بر جای مانده است جز پاره ای موارد که پوشش های طاقی شکل سنگی از گزند تخریب در امان مانده است بندر شهر تاریخی حریره یک شهر یک پاارچه و متمرکز با معماری برون گرا بوده و از معماری دفاعی و درون گرا دیگر شهرهای تاریخی ایران در آن نشانی نیست . انتخاب این بخش از جزیره برای ایجاد شهر حریره طبیعی ترین و معقول ترین انتخاب بوده است چرا که ساحل صخره ای مرتفع آن از سطح دریا تقریبا ده متر بلندتر است و وجود سه خلیج و دماغه که نقش بندرگاه طبیعی را دارد و نیز دریایی نسبتا آرامتر از دیگر کرانه ها و سواحل جزیره خود عامل شکل گیری شهر در ساحل شمالی شده است . تاكنون عمليات اكتشافي باستان شناسي بقاياي شهر تاريخي حريره در سه مجموعه مجزا انجام شده است. خانه اعياني: خانه اعياني يادآور خانه هاي چندخانوار قديمي در داخل فلات ايران و در شهرهايي چون يزد، اصفهان و كاشان است و يكي از نمونه هاي قديمي مسكن جمعي در حاشيه خليج فارس محسوب مي شود. علاوه بر وسعت خانه و همچنين فضاهاي مختلف و متنوع آن، كاشي‌هاي ستاره‌اي شكل كه در اين خانه به دست آمده است، همانند كاشي‌هايي كه زينت بخش بناهاي مهم ايلخاني ايران همچون تخت سليمان و سلطانيه به كار رفته است. پيدايي اين مقدار كاشي كه يقينا عنصر وارداتي به جزيره است نشان مي‌دهد كه اين عمارت به يكي از ثروتمندان كيش تعلق داشته است . بخش كارگاهي و صنعتي: اين مجموعه درست در كنار دريا ساخته شده است و داراي معماري و فضاهاي ناشناخته‌اي مي باشد. مجموعه كانال هاي افقي و زيرزميني و چاه‌هاي متعدد در گوشه و كنار، مجموعه بسيار جالب و نادري را تشكيل مي‌دهد كه هنوز عملكرد آن‌ها روشن نيست، اما به نظر مي‌رسد كه ارتباط مستقيم، با فعاليت هاي صيادي (صيد ماهي، مرواريد و مرجان) داشته و براي دسترسي آسان تر به دريا احداث گرديده است. شايد هم بتوان فرض كرد كه اين راهروها و كانال‌ها راه‌هاي مخفي بوده است كه در مواقع هجوم و حمله اهالي شهري مي‌توانسته‌اند به طور اضطراري از آن ها استفاده كنند. مجموعه حمام: اين مجموعه شامل حمامي است با صحن‌هاي متعدد و حصار آن به مساحت تقريبي 500 مترمربع سربينه و گرمخانه و تون حمام در جنوب بخش ذكر شده قرار گرفته و توسط راهرو سرپوشيده‌اي از آن جدا شده است. دو خزينه كوچك و بزرگ در جنوب گرمخانه آخرين بخش ساختمان را تشكيل داده اند. ابتدا